Οι διευθετήσεις δανείων Πολιτικά Εκτεθειμένων Προσώπων δεν είναι νέο φρούτο για την Κύπρο. Το θέμα απασχόλησε και στο παρελθόν την κοινωνία μας, αλλά δεν επεδείχθη αποφασιστικότητα για να διερευνηθεί διεξοδικά…
Του Φάνη Μακρίδη
Τουλάχιστον αυτό καταδεικνύουν τα αδιάψευστα γεγονότα. Αναφερόμαστε σε έγγραφα που είχαν δημοσιοποιηθεί σε Κύπρο και Ελλάδα την άνοιξη του 2013 στο πλαίσιο της προσπάθειας εντοπισμού των αιτίων για την οικονομική κατάρρευση της οικονομίας του νησιωτικού μας κράτους.
Πιο κάτω θα δείτε λίστες με αξιοπρόσεκτη αντιμετώπιση γνωστών πολιτικών προσώπων (μια εξ αυτών χαρακτηρίστηκε από το “Έθνος” ως “λίστα της ντροπής”), θα διαβάσετε σημαντικές λεπτομέρειες, αλλά και τις εξηγήσεις που έδιναν εκείνη την περίοδο οι διάφοροι αξιωματούχοι.
Θα διαπιστώσετε, επίσης, ότι αν και υπήρχαν μηχανισμοί για διερεύνηση των αξιοπρόσεκτων διευθετήσεων δανείων, εντούτοις δεν έγινε κάτι ουσιαστικό. Πολλοί διέψευδαν το περιεχόμενο των λιστών και ισχυρίζονταν ότι οι τράπεζες δεν τους διέγραψαν δάνεια, αλλά παράνομους τόκους (;), όπως γίνεται και με άλλους πολίτες. Μόνο που τα ερωτηματικά συνέχιζαν να αιωρούνται.
Αξιωματούχοι τραπεζών που είχαν κληθεί να καταθέσουν στην επιτροπή υπό τον Γιώργο Πική, έδωσαν τις δικές τους θέσεις, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις ήταν ανεπαρκείς.
Ωστόσο, αυτές απλώς καταγράφηκαν, χωρίς ποτέ να γίνει διερεύνηση για να διαπιστωθεί κατά πόσον ευσταθούν.
Επιπλέον, στη λίστα με διαγραφές δανείων απουσίαζαν οι διευθετήσεις που έγιναν για οφειλές στην Εθνική Τράπεζα.
Το ιστορικό της λίστας
Τον Μάρτιο του 2013 και συγκεκριμένα στις 27/03 η δημοσιογραφική ομάδα του διαδικτυακού δελτίου ειδήσεων της ιστοσελίδας 24h, είχε αποκαλύψει εν μέσω της οικονομικής κατάρρευσης λίστα με διαγραφές μέρους (ή ολόκληρων) δανείων Πολιτικά Εκτεθειμένων Προσώπων.
Τα δημοσιογραφικά στελέχη της ιστοσελίδας είχαν δημοσιοποιήσει τα αρχικά των ονομάτων και την επομένη παρέδωσαν αυτούσια τη λίστα στον τότε Γενικό Εισαγγελέα Πέτρο Κληρίδη.
Σε κατοπινό στάδιο το έγγραφο διαβιβάστηκε και στην Επιτροπή Θεσμών της Βουλής.
Όπως είχε αναφέρει ο τότε διευθυντής της Nicodea (ειδησεογραφικός όμιλος στον οποίο ανήκε το 24h), «η λίστα αυτή από μόνη της δε σημαίνει κάτι. Δουλειά των δημοσιογράφων είναι να αποκαλύπτουν. Δουλειά άλλων είναι η διερεύνηση».
Ο Πέτρος Κληρίδης μετά την παραλαβή της λίστας, είχε αναφέρει πως θα την παραδώσει στην τριμελή επιτροπή για τη διερεύνηση των αιτίων της κατάρρευσης της κυπριακής οικονομίας.
Η εν λόγω επιτροπή στελεχωνόταν από τους Γιώργο Πική (επικεφαλής-πρώην μέλος Ανωτάτου Δικαστηρίου), Α. Κραμβή και Ηλιάνα Νικολάου (μέλη).
Σάλος και στην Ελλάδα
Ο απόηχος του θέματος έφτασε και στην Ελλάδα. Tα επόμενα 24ωρα ασχολήθηκαν με τη λίστα η εφημερίδα «ΕΘΝΟΣ», αλλά και η ιστοσελίδα του γνωστού δημοσιογράφου Κώστα Βαξεβάνη (koutipandoras.gr).
Το «ΕΘΝΟΣ» έκανε λόγο για «μείζον ζήτημα πολιτικό, ηθικό αλλά και με προφανείς σοβαρότατες ποινικές διαστάσεις», κι αναφερόταν στην «αποκάλυψη στη Λευκωσία ότι οι τράπεζες που παρέσυραν στον βυθό την Κύπρο διέγραφαν αφειδώς δάνεια που είχαν λάβει πολιτικοί από τα τρία μεγάλα κόμματα και άλλα στελέχη της δημόσιας διοίκησης».
Το δημοσίευμα, σημείωνε: «Το «Έθνος, δεν αποκαλύπτει πλήρως την επωνυμία των επιχειρήσεων και το πλήρες ονοματεπώνυμο των ευνοημένων από τις τράπεζες πολιτικών, αλλά θεωρεί υποχρέωσή του να δημοσιεύσει τη λίστα της ντροπής, καθώς αποτελεί ένα πρώτο δείγμα του πώς οδηγήθηκε και με ευθύνη ποιων η Κύπρος στην οικονομική καταστροφή. Οι λίστες που έχει στην κατοχή του το «Έθνος» έχουν τίτλο: ‘Διαγραφές Χορηγήσεων Συγκεκριμένων Ομάδων Ατόμων (Μέλη ΔΣ, Ανώτατη Εκτελεστική Διεύθυνση και Πολιτικά Εκτεθειμένα Ατομα)’ και η πρώτη που αφορά την Τράπεζα Κύπρου περιλαμβάνει τους εξής».
Εν συνεχεία, το γνωστό ελλαδικό έντυπο παρέθετε τα στοιχεία:
Στην Τράπεζα Κύπρου
• Ξενοδοχειακή εταιρεία «T.Η.Ε.» που όπως αναφέρει το έγγραφο είναι «συνδεόμενη με ΑΚΕΛ – ΠΕΟ» και ως φυσικά πρόσωπα καταγράφονται οι «Φε., Κυ., Κλ., Αλ.» (σ.σ.: αρχικά επιθέτων) που είδαν τον Μάιο του 2012 να διαγράφεται το συνολικό ποσό του δανείου που είχε λάβει ύψους 2.813.000 ευρώ.
• Στην Παγκύπρια Εργατική Ομοσπονδία (ΠΕΟ) με αναφορά και πάλι σε δύο φυσικά πρόσωπα «Φε., Κυ.» από δάνειο ύψους 554.000 ευρώ χαρίστηκε το υπόλοιπο 193.000 ευρώ και αυτό τον Μάιο 2012.
• Εταιρεία «N.M.G.» που σύμφωνα με το έγγραφο συνδέεται με το κορυφαίο στέλεχος του ΑΚΕΛ, Ν.Κ., η οποία από δάνειο που έχει λάβει ύψους 1.830.000 ευρώ είδε να χαρίζονται τα 111.000 ευρώ με ημερομηνίες αναφοράς τον Μάρτιο 2007 και τον Ιανουάριο 2008.
• Γνωστός πρώην βουλευτής του ΔΗΣΥ Π.Π. από δάνειο 168.000 ευρώ αποπλήρωσε μόνο τα 67.000 ευρώ και τα 101.000 ευρώ διαγράφηκαν από την Τράπεζα τον Οκτώβριο 2009.
• Εταιρεία «At.ltd» που συνδέεται με τον Σ.Σ. βουλευτή του ΔΗΣΥ (ο οποίος είχε βρεθεί στο στόχαστρο κριτικής από το ΑΚΕΛ για τη δραστηριότητα του δικηγορικού γραφείου του) που από δάνειο 61.000 ευρώ φαίνεται να έχει διαγραφεί ποσό 11.000 ευρώ τον Αύγουστο του 2010.
• Εταιρεία «Cy.Ind. Ltd», που ανήκει στον Αχ.Κ. αδελφό του πρώην υπουργού του ΔΗΚΟ, Μ.Κ. μεγάλης πολιτικής οικογένειας του νησιού, που από δάνειο 1.595.000 ευρώ αποπλήρωσε μόνον τις 310.000 και τον Μάιο του 2011 διαγράφηκαν τα 1.285.000 ευρώ.
• Ο Π.Γ. γιος πρώην υπουργού του ΑΚΕΛ αρκέστηκε στη διαγραφή μόλις 2.000 ευρώ τον Μάιο του 2012, από δάνειο 5.000 ευρώ.
• Στον πρώην βουλευτή του ΔΗΣΥ Σοφ.Χ. από δάνειο 58.000 ευρώ, διαγράφτηκε τον Απρίλιο του 2007 το ποσό των 26.000 ευρώ.
• Ο πρώην βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ευ. Σ. από δάνειο 84.000 ευρώ είδε να διαγράφονται τα 16.000 ευρώ τον Ιούλιο 2008
• Στον πρώην δήμαρχο μεγάλης κυπριακής πόλης που πρόσκειται στο ΑΚΕΛ Α.Μ. από δάνειο 105.000 ευρώ, τον Νοέμβριο 2008 διαγράφηκαν 17.000 ευρώ.
• Στην εταιρεία «M.Th.Group» της Λ.Π. νύφης βουλευτού του ΔΗΚΟ Α.Κ. από δάνειο 625.000 ευρώ διαγράφηκαν τα 330.000 ευρώ τον Αύγουστο 2009.
• Στην εταιρεία «Xen.&Co» της Μ.Ξ. συγγενούς μέλους του ΔΣ της Τράπεζας, από δάνειο 839.000 ευρώ διαγράφηκαν τα 237.000 ευρώ με ημερομηνίες αναφοράς 12/2007, 7/2008, 9/2010.
• Η εταιρεία που φέρει το όνομα του ιδιοκτήτη της, πρώην υπουργού, προέδρου κόμματος και στελέχους του ΔΗΣΥ Τ.Χ. του οποίου διαγράφηκαν τα 399.000 ευρώ από το δάνειο των 708.000 ευρώ που είχε πάρει. Η διαγραφή του δανείου έγινε σε δύο ημερομηνίες: 3/2007 και 3/2008.
Στην Ελληνική Τράπεζα εμφανίζεται
• Η εταιρεία «T.Trading Co Ltd» του Ν.Κ. βουλευτή μικρού κόμματος που με τη σύζυγό του κατέχουν το 80% και 20% της εταιρείας της οποίας από δάνειο 1.654.000 ευρώ, τον Δεκέμβριο του 2008 διαγράφηκαν τα 543.000 ευρώ.
Στη Λαϊκή Τράπεζα (Cyprus Popular Bank) υπάρχουν οι εξής αναφορές:
• Ο Αρ.Γ. πρώην βουλευτής του ΑΚΕΛ γραμματέας σε τουριστική εταιρεία είδε να διαγράφεται το 2012 το ποσό των 39.000 ευρώ.
• Ο Αν. Γ πρώην βουλευτής του ΔΗΣΥ τον Ιούνιο 2011, διέγραψε οφειλή 71.000 ευρώ.
• Ο πρώην βουλευτής του ΔΗΣΥ Σοφ. Χ. (που περιλαμβάνεται και στην προηγούμενη λίστα) τον Σεπτέμβριο 2010 έτυχε διαγραφής 54.000 ευρώ.
• Εταιρεία της οποίας μέτοχος με 51% είναι ο Γ.Β., κορυφαίος Κύπριος πολιτικός με θητεία σε ανώτατα αξιώματα εμφανίζεται να έχει κάνει συμφωνία για διαγραφή του ποσού των 5,8 εκατομμυρίων δολαρίων με την επισήμανση όμως ότι η διαγραφή έχει υπολογιστεί για το 2014.
• Στην Π.Α. πρώην σύζυγο του κορυφαίου υπηρεσιακού στελέχους του ΥΠΕΞ Ν.Α. διαγράφηκε τον Ιούνιο του 2010 οφειλή 18.500 ευρώ.
• Σε εταιρεία που ανήκει στον εν ενεργεία πρέσβη Ν.Π. διαγράφηκε το 2012 το ποσό των 14.000 ευρώ.
Το δημοσίευμα στο «Κουτί της Πανδώρας»
Στην ιστοσελίδα koutipandoras.gr γινόταν λόγος για «δάνεια εκατομμυρίων που σβήστηκαν δια μαγείας από τα τραπεζικά ιδρύματα της Κύπρου».
Δημοσιεύονταν, επίσης, αυτούσια σημεία της λίστας χωρίς τεχνική επεξεργασία.
Το περιοδικό HOT DOC, την ίδια περίοδο είχε αποκαλύψει πως «ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης είχε λάβει, όχι δάνεια, αλλά μεγάλα χρηματικά ποσά που αγγίζουν τις 185.000 ευρώ με μορφή χορηγιών. Μπαίνει λοιπόν, σοβαρό ηθικό θέμα για μία Κύπρο όπου έχει καταρρεύσει το τραπεζικό της σύστημα, πώς το χρησιμοποίησαν οι πολιτικοί της για ιδίον όφελος. Πηγές από τις 2 τράπεζες της Κύπρου λένε πως φαινόμενα με διαγραφές δανείων υπήρχαν και στα Ελληνικά υποκαταστήματα προς Έλληνες πολιτικούς».
Στις 30/03/2013 ο ειδησεογραφικός Όμιλος «ΔΙΑΣ» έδινε μεγαλύτερες διαστάσεις στο θέμα. Σε ρεπορτάζ του, ο τηλεοπτικός σταθμός Sigma αναφερόταν σε «διαγραφές δανείων μεγάλων εταιρειών και επωνύμων από τις κυπριακές τράπεζες».
Επικαλείτο δημοσίευμα της εφημερίδας “Σημερινή”, σύμφωνα με το οποίο εταιρεία είχε φτάσει στο σημείο να αγοράσει έως και ένα «παλάτι» εκτός Κύπρου, με δάνεια από τις δύο μεγάλες κυπριακές τράπεζες. «Η αγορά όμως δεν πήγε καλά και η μια τράπεζα βρέθηκε εκτεθειμένη σε μια επισφάλεια ύψους πολλών εκατομμυρίων ευρώ. Αρκετά από αυτά τα χρήματα εισπράχθηκαν από άλλη εταιρεία, η οποία είχε αναλάβει την ολοκλήρωση του παλατιού αυτού, ενώ τα υπόλοιπα διαγράφηκαν» σημειωνόταν στο ρεπορτάζ.
Άλλες αποκαλύψεις από Sigma και «Σημερινή»:
• “Άλλη εταιρεία που είχε στενές σχέσεις με έναν κομματικό μηχανισμό είχε ζητήσει και πέτυχε διαγραφή χρεών για ξενοδοχεία που είχε κτίσει και τα οποία δεν πήγαν καλά.
• Επιχειρηματίας φίλα προσκείμενος σε πολιτικό κόμμα έτυχε ευνοϊκής μεταχείρισης —διαγράφηκαν δηλαδή δάνειά του ύψους αρκετών εκατομμυρίων—, εν γνώσει της τράπεζας ότι τα δάνεια ,τα οποία του χορηγήθηκαν δεν χρησιμοποιούνταν μόνο για τους σκοπούς της επιχείρησής του, αλλά και για στήριξη οργάνωσης που έχει στενούς δεσμούς με το κόμμα. Σύμφωνα με τις πηγές των μέσων ενημέρωσης αυτών, από κάποιο σημείο και μετά οι πιέσεις που ασκούνταν για διαγραφή των δανείων ήταν τόσο έντονες, που απειλήθηκαν και οι σχέσεις μεταξύ των δύο μερών. Ο επιχειρηματίας αυτός είχε συνάψει δάνεια και από δεύτερη τράπεζα, η οποία επίσης διέγραψε αρκετά από αυτά, όταν όμως έφθασε σε σημείο να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις πιέσεις του για περαιτέρω «διευκολύνσεις», επήλθε πλήρης ρήξη, με αποτέλεσμα το θέμα να φτάσει και σε παραιτήσεις διοικητικών συμβούλων της συγκεκριμένης τράπεζας.
- Άλλος επιχειρηματίας ζήτησε επίσης διαγραφή δανείου αρκετών εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ, με τρόπο που η τράπεζα η οποία τον διευκόλυνε να «εξασφαλίσει» τη στήριξη και τη σιωπή του σε θέματα, τα οποία δεν ήθελε να γίνουν γνωστά.
• Τραπεζικό στέλεχος πήρε το 2011 υπέρογκο ποσό ως δάνειο από την τράπεζά του χωρίς καμιά εξασφάλιση, ενώ μέχρι και σήμερα δεν έχει καταβάλει ούτε μία δόση. Το στέλεχος αυτό αποχώρησε παίρνοντας υψηλή αποζημίωση, δεν του ζητήθηκε όμως ποτέ να αποπληρώσει τις οφειλές του, ούτε του αφαιρέθηκε από την αποζημίωση κάποιο ποσόν έναντι του δανείου του.
• Διοικητικός σύμβουλος τράπεζας μεσολάβησε για να διαγραφεί δάνειο πολιτικού το οποίο είχε συναφθεί για χρηματοδότηση της εταιρείας του, η οποία όμως είχε χρεοκοπήσει. Το δάνειο διαγράφηκε χωρίς άλλη συζήτηση.
• Το ύψος των «δώρων» στα ηγετικά στελέχη τράπεζας καθοριζόταν από στενό συγγενικό πρόσωπο άλλου στελέχους της και εγκρινόταν από το διοικητικό συμβούλιο, αφού ήταν περισσότερο από φανερό ότι τα «δώρα» αυτά είχαν αποφασισθεί με άνωθεν εντολές.
• Τραπεζίτες ευνοούσαν συγκεκριμένα άτομα και επιχειρηματίες, καθώς και πολιτικούς ακριβώς για να εξαγοράζουν τη σιωπή, τη στήριξη ή και την προώθηση δικών τους συμφερόντων.
• Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση πρώην τραπεζικού στελέχους, που λόγω της θέσης του αναλάμβανε την προώθηση δανείων σε εταιρείες για την εκτέλεση μεγάλων έργων. Το στέλεχος αυτό εξασφάλιζε όχι μόνο και δώρα από την τράπεζα για την προώθηση των δανείων, αλλά και δώρα από τους δανειζόμενους. Το «περίεργο» της υπόθεσης είναι το γιατί δεν παρενέβη η Κεντρική Τράπεζα για διαγραφές δανείων πέραν των 100 χιλιάδων ευρώ”.
Οι δηλώσεις από άτομα που βρίσκονταν στη λίστα
Μετά από τις αποκαλύψεις διάφορα πολιτικά πρόσωπα που «φωτογραφίζονταν» ή αποκαλύπτονταν μέσω της εν λόγω λίστας, είχαν προβεί σε δημόσιες τοποθετήσεις.
Συνοπτικά, οι δηλώσεις που καταγράφονταν σε ρεπορτάζ του Sigmalive:
• Ο Δημήτρης Συλλούρης που τότε ήταν πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών, είχε διαψεύσει ότι η επιτροπή του είχε τη λίστα (αν και η Nicodea με δελτίο Τύπου είχε ενημερώσει πως την είχε παραδώσει). Μιλώντας στον Ράδιο Πρώτο είπε ακόμη ότι «οτιδήποτε διαδίδεται και δημοσιεύεται αυτή την ώρα δεν βοηθά το έργο της Επιτροπής».
• Σε γραπτή του δήλωση, ο τότε Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Χρήστος Στυλιανίδης, είχε πει ότι το Υπουργικό Συμβούλιο έχει προβλέψει να διερευνήσει «τα γεγονότα και τις αποφάσεις που σχετίζονται με την παροχή ή διαγραφή ή μείωση δανείων ή διαγραφή εγγυήσεων ή παροχή άλλων διευκολύνσεων από τράπεζες της Δημοκρατίας, τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό, και, ειδικότερα, αν αυτά πραγματοποιήθηκαν με βάση τις ορθές διαδικασίες, εγγυήσεις ή εξασφαλίσεις, ή με βάση τα τραπεζιτικά κριτήρια καλού δανεισμού, και κατά πόσο υπήρξε επαρκής έλεγχος εκ μέρους της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου».
• Με γραπτή του δήλωση ο Πρόδρομος Προδρόμου, είχε αναφέρει ότι η υπόθεση στην οποία γινόταν αναφορά στο όνομα του, αφορούσε περίπτωση πλαστογραφίας σε τραπεζικό λογαριασμό του. «Το άτομο που ήταν υπεύθυνο για την πλαστογράφηση του λογαριασμού οδηγήθηκε ενώπιον ποινικού δικαστηρίου και καταδικάστηκε. Η τράπεζα αναγνώρισε μέρος της ευθύνης για χρεώσεις μέσω πλαστογραφίας και στη συνέχεια συμφωνήθηκε να επιμερισθεί η ζημιά», είπε χαρακτηριστικά. Ο Πρόδρομος Προδρόμου, είχε αναφέρει ότι αντιλαμβάνεται τον εκνευρισμό και την αγανάκτηση που εκδηλώνεται έναντι τυχόν χαριστικών πρακτικών και προνομιακής μεταχείρισης, αλλά μαζί με την αυστηρότητα, θα πρέπει να υπάρξει και προσοχή στη μεταχείριση των στοιχείων και πληροφοριών που πρέπει πράγματι να έρθουν στη δημοσιότητα.
• Ο νυν Ευρωβουλευτής Δημήτρης Παπαδάκης μιλώντας τότε υπό την ιδιότητα του γραμματέα της Κ.Ε του Κ.Σ ΕΔΕΚ είχε πει: «Καλούμε σε πρώτη φάση όλα τα πολιτικά πρόσωπα τα ονόματα των οποίων εμπλέκονται στις αποκαλύψεις περί χαριστικής και προνομιακής μεταχείρισης από τις Τράπεζες κατά το χρόνο που αυτές παρέσερναν την Κυπριακή οικονομία στην καταστροφή να δώσουν τη ρητή τους συγκατάθεση ώστε τα ονόματα τους να αποκαλυφθούν αλλά και οι περιπτώσεις όπου έτυχαν προνομιακής ή ειδικής μεταχείρισης να εξεταστούν υπό συνθήκες πλήρους διαφάνειας».
• Σε γραπτή του δήλωση ο Τίμης Ευθυμίου, είχε τονίσει: «Όλες οι υποχρεώσεις που είχα έναντι της Τράπεζας Κύπρου ως μέτοχος σε συγκεκριμένη η εταιρεία έχουν ρυθμιστεί μετά από εξόφληση σχετικού δανείου στο πλαίσιο νόμιμου διακανονισμού με την Τράπεζα το 2008, όπως δηλαδή συμβαίνει σε χιλιάδες περιπτώσεις καθυστερημένων δανείων εταιρειών. Διακανονισμός ο οποίος αυτονόητα θα πρέπει να εμφαίνεται και στα αρχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου και ως εκ τούτου ουδεμία ενέργεια χαριστική, μεμπτή και παράνομη υφίσταται». Στην γραπτή τοποθέτηση του κ. Ευθυμίου σημειωνόταν ότι «επιφυλάσσει τα νόμιμα δικαιώματα του έναντι προσώπων, εντύπων και ηλεκτρονικών Μέσων που κάνουν αναφορά στο όνομα του σε σχέση με ‘λίστα διαγραφής δανείων πολιτικών προσώπων’».
• Δημοσιογράφος του Sigmalive είχε επικοινωνήσει με τον πρώην πρόεδρο της Κ.Δ Γιώργο Βασιλείου, ο οποίος δεν ήθελε να τοποθετηθεί επί του θέματος. Όπως θα δείτε στις πιο κάτω αράδες, τελικά έκανε δηλώσεις μετά από επικρίσεις που δέχθηκε.
• O Δημοκρατικός Συναγερμός, σε ανακοίνωσή του, σημείωνε μεταξύ άλλων ότι «επαναβεβαιώνει την πάγια θέση του για την ανάγκη πλήρους και εις βάθος διερεύνησης όλων των πτυχών της κρίσης στον τραπεζικό τομέα και τις επιπτώσεις της στην οικονομία του τόπου μας. Η απολύτως δικαιολογημένη απαίτηση του κυπριακού λαού για την απόδοση όλων των ευθυνών σε όσους, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, έχουν οδηγήσει τη χώρα στη σημερινή κατάσταση όχι μόνο υποστηρίζεται από τον Δημοκρατικό Συναγερμό».
• Οι Οικολόγοι Περιβαλλοντιστές καταδίκαζαν με έντονο τρόπο τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, με αποκορύφωμα την περιβόητη «κυπριακή λίστα Λαγκάρντ», η οποία φαίνεται να περιλαμβάνει πολιτικά πρόσωπα ή εταιρίες ή πρόσωπα που συνδέονται μαζί τους. Η τότε εκπρόσωπος Τύπου του κινήματος, Ελένη Χρυσοστόμου, δήλωνε πως είναι «εξωφρενικό την ώρα που χιλιάδες συμπατριώτες μας έχουν πνιγεί στα χρέη λόγω ανεργίας, πιέζονται από τις τράπεζες, πάνε στα κοινωνικά παντοπωλεία, κάποιοι να θεωρούνται προνομιούχοι και να έχουν διαφορετική μεταχείριση».
• Ανακοίνωση από το πολιτικό γραφείο του Βουλευτή Αμμοχώστου Σωτήρη Ν. Σαμψών, σημείωνε: «Διαψεύδεται με τον πιο έντονο και κατηγορηματικό τρόπο ως αναληθές και μη ανταποκρινόμενο στην πραγματικότητα, δημοσίευμα στο οποίο υπάρχει ο ισχυρισμός ότι κατά ή περί τον Αύγουστο του 2010, φαίνεται να έχει διαγραφεί ποσό των 11.000 ευρώ από δάνειο 61.000 στην εταιρεία Ατρωτος Λτδ. Όχι μόνο τέτοιο ή άλλο ποσό δεν χαρίστηκε στην εταιρεία, αλλά αντίθετα, το περί ου ο λόγος τραπεζικό ίδρυμα, προχώρησε στη δέσμευση ποσού ύψους 11.000 ευρώ, άσχετο με το εν λόγω δάνειο, το οποίο βρισκόταν κατατεθειμένο επ’ ονόματι του κ. Σαμψών, σε άλλο προσωπικό λογαριασμό. Επομένως, ο κ. Σαμψών όχι μόνο δεν επωφελήθηκε με οποιοδήποτε τρόπο ως το δημοσίευμα ισχυρίζεται, αλλά έχασε και δικές του προσωπικές καταθέσεις που διατηρούσε σε τούτο το τραπεζικό ίδρυμα και που καμία σχέση δεν είχαν με το εν λόγω δάνειο της εταιρείας».
• Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ Νίκος Κατσουρίδης ανέφερε σε γραπτή του τοποθέτηση τότε ότι «ποσώς με αγγίζει, η λίστα με τα ονόματα των οποίων τα χρέη έχουν διαγραφεί, για τον απλούστατο λόγο ότι τόσο εγώ όσο και οποιοδήποτε μέλος της οικογένειας μου δεν είχαμε και δεν έχουμε οποιαδήποτε σχέση στη μετοχική δομή της εταιρείας ‘New Marathon’. Το συγκεκριμένο θέμα, περί της διασύνδεσης μου με τη ‘New Marathon’ είδε το φως της δημοσιότητας στην έκδοση του ‘ΠΟΛΙΤΗ’ (ημ. 26 Αυγούστου 2012) και την επόμενη μέρα (ημ. 27 Αυγούστου 2012) η ίδια εφημερίδα αφού διερεύνησε περαιτέρω το όλο θέμα προχώρησε στη διευκρίνιση ότι ούτε εγώ ούτε οποιοδήποτε συγγενικό μου πρόσωπο είχε οποιαδήποτε μετοχική σχέση με τη ‘New Marathon’, πλην του ότι ο γιος μου είχε εργασθεί για κάποιο χρονικό διάστημα στην εν λόγω εταιρεία. Επειδή όμως το όλο θέμα, μέσα στο γενικότερο κλίμα και την τραγωδία των ημερών που ζούμε, επανήλθε, κατά τρόπο που δυνατόν να αφήνει λάθος εντυπώσεις κρίνω ότι η αλήθεια είναι αυτή που θα μας σώσει όλους. Για αυτό τον λόγο επικοινώνησα με το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, Πέτρο Κληρίδη από τον οποίο ζήτησα να διαβιβάσει άμεσα την υπό αναφορά λίστα, στην Ειδική Ερευνητική Επιτροπή που έχει συσταθεί υπό τον κύριο Πική, η οποία θα διερευνήσει το φάσμα των γεγονότων που μας οδήγησαν στη σημερινή τραγική κατάσταση, περιλαμβανομένων και τέτοιων περιπτώσεων. Ο Γενικός Εισαγγελέας μου ανάφερε ότι αυτό θα πράξει».
• Ο Ανδρέας Γεωργίου εξέφρασε έκπληξη και διαμαρτυρία για τη συμπερίληψη του ονόματός του στη λίστα των προσώπων που «υποτίθεται ότι τους χαρίστηκαν οφειλές» προς τη Λαϊκή Τράπεζα. Πρόσθεσε πως εξόφλησε τις οφειλές του, αφού πρώτα του αφαιρέθηκαν παράνομοι τόκοι: «Εκπλήττομαι και διαμαρτύρομαι για τη συμπερίληψη του ονόματός μου στη λίστα των προσώπων που υποτίθεται ότι τους χαρίστηκαν οφειλές προς τη Λαϊκή Τράπεζα. Η περίπτωσή μου αφορά δάνειο ύψους 50,000.00 λιρών Κύπρου, το οποίο σύνηψα προ του έτους 2000 και αφού πλήρωσα ένα σεβαστό ποσό έναντι, η Λαϊκή μου ζήτησε για εξόφληση ποσό πέραν των 140,000.00 λιρών, δηλαδή ποσό περίπου τρεις φορές μεγαλύτερο του δανείου, το οποίο περιείχε παράνομους και τοκογλυφικούς τόκους, καθώς επίσης παράνομες και κεφαλαιοποιήσεις των τόκων, πράγματα που δεν προβλέποντο από τη συμφωνία δανείου που υπέγραψα».
• Ο Αχιλλέας Κυπριανού, είχε δηλώσει: «Εξ όσων όμως αντιλαμβάνομαι, το δημοσίευμα αυτό αναφέρεται σε εταιρεία που ιδρύθηκε προ εικοσαετίας και που συμμετείχα και εγώ, μαζί με άλλους επενδυτές. Το 1997 η εταιρεία αυτή ανέστειλε τις εμπορικές της δραστηριότητες που πουλήθηκαν. Επίσης το 1997, στο πλαίσιο του νόμιμου διακανονισμού με την Τράπεζα, η ίδια η τράπεζα έθεσε τους όρους της για την απαλλαγή του κάθε οφειλέτη ή εγγυητή. Αυτό αποτελεί συνήθη τραπεζική πρακτική, σε τέτοιες περιπτώσεις, και δεν υπήρξε οτιδήποτε το μεμπτό. Τους όρους που με αφορούσαν τους αποδέχθηκα άμεσα και τους εκπλήρωσα. Πιστεύω ότι τέτοιες αναφορές, και ειδικά μετά από 16 χρόνια, έχουν άλλες σκοπιμότητες. Έχω ήδη αναθέσει στους νομικούς μου συμβούλους να εξετάσουν θέμα συκοφαντικής δυσφήμισης. Είμαι στην διάθεση των αρμόδιων αρχών της Κυπριακής Δημοκρατίας, για τυχόν περαιτέρω πληροφορίες».
• Ο Πρέσβης Νίκος Αιμιλίου τόνισε πως «δεν είχε ουδεμία ανάμειξη αναφορικά με πληροφορίες που είδαν σήμερα το φως της δημοσιότητας σε σχέση με κατάλογο προσώπων στα φέρεται να διαγράφηκαν οφειλόμενα ποσά από πιστωτικά ιδρύματα και στον οποίο περιλαμβάνεται και το όνομα της τέως συζύγου του. Σε ανακοίνωσή του, ο κ. Αιμιλίου διευκρίνιζε ότι «στα πλαίσια πλήρους εξόφλησης δανείου που είχε συναφθεί στο όνομα της τέως συζύγου μου, η τέως σύζυγος μου προέβη σε διακανονισμό με το συγκεκριμένο πιστωτικό ίδρυμα, εξοφλώντας το πλήρες ποσό του δανείου, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα μία έκπτωση στο ποσό των τόκων υπερημερίας. Αντιλαμβάνομαι ότι αυτή είναι συνηθισμένη πρακτική των τραπεζών η οποία αφορά πλειάδα συμπολιτών μας».
• «Με μεγάλη μου έκπληξη είδα το όνομα μου να περιλαμβάνεται στη λίστα με αυτούς που τους χαρίστηκαν δάνεια από την Τράπεζα Κύπρου», είχε αναφέρει σε ανακοίνωση του ο Ανδρέας Μωυσέως. Και προσέθετε: «Είμαι σε επαφή με το δικηγόρο μου για λήψη νομικών μέτρων. Προς αποκατάσταση όμως της αλήθειας θέλω να δηλώσω τα ακόλουθα: 1. Το δάνειο για το οποίο γίνεται αναφορά έγινε επ’ ονόματι μου για ανάγκες του σωματείου ΑΛΚΗ και ήταν για το ποσό των 35.000 Λιρών Κύπρου και όχι 105.000 ευρώ, όπως γράφτηκε στην εφημερίδα που δημοσίευσε το θέμα, 2. Επειδή δεν καταβλήθηκαν από το σωματείο οι δόσεις, η Τράπεζα χωρίς καμία διαβούλευση μαζί μου, κατείσχε ολόκληρο το ποσό που είχα στον προσωπικό μου λογαριασμό, δηλαδή 88.000 ευρώ, 3. Κανένας από πλευράς της Τράπεζας δεν μου ανέφερε ποτέ ότι υπήρχε οποιοδήποτε υπόλοιπο». Και κατέληγε: «Διερωτώμαι λοιπόν πως είναι δυνατό, μετά από παρέλευση πέντε χρόνων, να παρουσιάζομαι εν αγνοία μου ότι μου χαρίστηκε οποιοδήποτε ποσό από την Τράπεζα Κύπρου. Για μένα είναι ξεκάθαρο πέραν πάσης αμφιβολίας ότι πρόκειται για σκευωρία που δεν θα περάσει απαρατήρητη».
• Σε σχέση με τα δημοσιεύματα που αφορούσαν διαγραφές οφειλών πολιτικών προσώπων από τραπεζικά ιδρύματα, η βουλευτής του ΔΗΚΟ Αθηνά Κυριακίδου ανέφερε πως «κατ’ αρχήν δεν γίνεται αναφορά σε μένα προσωπικά αλλά στον αδελφό μου και στην πρώην σύζυγο του. Εξ όσων πληροφορήθηκα από τον αδελφό μου και την πρώην σύζυγο του, σημειώνει, η συγκεκριμένη περίπτωση δεν αφορά χαριστική διαδικασία όπως αναληθώς δημοσιεύθηκε σε ελλαδική εφημερίδα και αναδημοσιεύτηκε από κυπριακά ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης. Η υπόθεση αφορά διακανονισμό οφειλών, μέσα στα πλαίσια της συνήθης πρακτικής που ακολουθούν τα τραπεζικά ιδρύματα, που έγινε ανάμεσα στα πιο πάνω πρόσωπα και στην Τράπεζα Κύπρου. Μάλιστα, στο πλαίσιο του διακανονισμού, οι υποχρεώσεις προς την Τράπεζα Κύπρου τακτοποιήθηκαν κατόπιν σύναψης νέου δανείου με την ΣΠΕ Αγίας Φύλας, ημερομηνίας 16/07/09. Θεωρώ συκοφαντικά τα όσα έστω εμμέσως μου καταλογίζονται και επιφυλάσσομαι».
Ο Βγενόπουλος και ο Γιώργος Βασιλείου
Ο Γιώργος Βασιλείου αρχικά δεν ήθελε να τοποθετηθεί για το θέμα. Όταν του είχε ζητηθεί σχόλιο από δημοσιογράφο του Sigmalive, αρνήθηκε να πει οτιδήποτε. Τελικά το έπραξε όταν… έριξε το γάντι ο Ανδρέας Βγενόπουλος.
Στις 29/03/2013 ο Ανδρέας Βγενόπουλος με δήλωσή του για την υπόθεση της διαγραφής δανείων που είχαν λάβει Κύπριοι πολιτικοι από κυπριακές τράπεζες κάλεσε τον Γενικό Εισαγγελέα να παρέμβει, αναφερόμενος στον Κύπριο πολιτικό Γ.Β. (Γιώργο Βασιλείου) «με θητεία σε ανώτατα αξιώματα» ο οποίος έκανε ρύθμιση παλαιότερων δανείων του η οποία ήταν σε βάρος των συμφερόντων της τράπεζας.
Αυτούσια η τοποθέτηση που είχε κάνει: «Όπως απεκάλυψε σήμερα η Ελληνική εφημερίδα «ΕΘΝΟΣ» διάφορες τράπεζες στην Κύπρο διέγραψαν κάποια δάνεια που έχουν σχέση με πολιτικούς. Μεταξύ αυτών αναφέρεται και «εταιρεία της οποίας μέτοχος με 51% είναι ο κ. Γ.Β. κορυφαίος Κύπριος πολιτικός με θητεία σε ανώτατα αξιώματα που εμφανίζεται να έχει κάνει συμφωνία για διαγραφή του ποσού των 5,8 εκατ. δολαρίων με την επισήμανση όμως ότι η διαγραφή έχει υπολογιστεί για το 2014». Αυτή είναι μία περίπτωση για την οποία είχα ενημερωθεί και πρόκειται για αναδιοργάνωση/ρύθμιση παλαιού δανείου όπου εισπράχθηκαν άμεσα 15 εκατ. δολάρια και υπό την προϋπόθεση ότι θα εισεπράττοντο 3 εκ. δολάρια τον Φεβρουάριο του 2012 και 3 εκ. δολάρια τον Φεβρουάριο του 2014 η Τράπεζα συμφώνησε να αφαιρεθούν από την οφειλή οι παλαιοί τόκοι υπερημερίας. Όμως τον Φεβρουάριο του 2012 η Διοίκηση του κ. Μιχάλη Σαρρή δεν τήρησε τη συμφωνία που είχε υπογραφεί και έκανε με τον κ. Γ.Β. νεότερη συμφωνία εις βάρος των συμφερόντων της Τράπεζας.
Κατόπιν των ανωτέρω:
1. Ο κ. Γ.Β. λόγω στοιχειώδους πολιτικής ευαισθησίας πρέπει να παραιτηθεί της εκ του νόμου προστασίας των προσωπικών του δεδομένων και να αποκαλύψει ο ίδιος την ταυτότητά του καθώς και όλες τις λεπτομέρειες της υπόθεσης.
2. Ο κ. Γενικός Εισαγγελέας της Κυπριακής Δημοκρατίας πρέπει να επέμβει άμεσα ώστε να εξετασθεί αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις απόδοσης ποινικών ευθυνών.
3. Ο Υπουργός Οικονομίας και Πρόεδρος της ΛΑΪΚΗΣ τον Φεβρουάριο του 2012 κ. Μιχάλης Σαρρής οφείλει να αποκαλύψει την συμφωνία που έγινε με τον κ. Γ.Β., αλλά και να υποβάλει άμεσα την παραίτησή του.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ο κ. Γ.Β. ήταν υπέρμαχος, με δημόσιες δηλώσεις του, της Διοίκησης Σαρρή και είναι από τους πιο τακτικούς συκοφάντες μου στα Κυπριακά και στα Ελληνικά ΜΜΕ (που μάλιστα τον προλογίζουν με θαυμασμό), γεγονός που αποδεικνύει ότι η αρχική συμφωνία ρύθμισης που είχε κάνει με στελέχη της ΛΑΪΚΗΣ επί Προεδρίας μου δεν ήταν της αρεσκείας του.
Οφείλω να υπενθυμίσω τον ισχυρισμό μου ότι οι συκοφαντίες εναντίον μου εκπορεύονται είτε από ανθρώπους που προσπαθούν να αποπροσανατολίσουν για τις δικές τους ευθύνες, ή από άγνοια, όπως συμβαίνει κυρίως στα Ελληνικά ΜΜΕ που παρασύρονται από τους εκ Κύπρου πληροφοριοδότες τους.
Υ.Γ. Για τις αναφερόμενες στο δημοσίευμα ρυθμίσεις μικρών ποσών, επειδή οι αποφάσεις ελαμβάνοντο σε χαμηλά επίπεδα ιεραρχίας στην Κύπρο, δεν γνωρίζω τι έγινε και συνεπώς δεν έχω άποψη για το εάν ήταν ορθές τραπεζικά ρυθμίσεις ή όχι».
Ο πρώην πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γιώργος Βασιλείου, μια ημέρα αργότερα (30/03/2013) χαρακτήρισε «αναληθείς και συκοφαντικές» τις δηλώσεις του Ανδρέα Βγενόπουλου.
«Με ξενίζει», ανέφερε ο κύριος Βασιλείου σε γραπτή δήλωση, ότι «ο άνθρωπος, που θεωρείται ο κύριος υπεύθυνος για την καταστροφή της Λαϊκής, με τις γνωστές επιπτώσεις, που επέφερε στην Κύπρο, προβαίνει σε τέτοιου είδους δηλώσεις».
Πρόσθετε ότι θα αναμένει το πόρισμα του Γενικού Εισαγγελέα, ενώπιον του οποίου έχει τεθεί το δημοσίευμα με την «καυτή λίστα» για διαγραφές δανείων.
Περί απόδοσης ευθυνών
Η λίστα είχε διαβιβαστεί στην Τριμελή Ερευνητική Επιτροπή για την κατάρρευση της οικονομίας (Πικής, Κραμβής, Νικολάου). Η έκθεση της εν λόγω επιτροπής είχε ολοκληρωθεί στις 28/09/2013.
Εν συνεχεία τέθηκε στη διάθεση της Νομικής Υπηρεσίας, η οποία θα αξιολογούσε τις μαρτυρίες που υπήρχαν στην έκθεση και θα αποφάσιζε αν θα γίνονταν διώξεις.
Δείτε εδώ την έκθεση της Τριμελούς Ερευνητικής Επιτροπής: Report_Committee_Ypourgiko_3.10.2013
Ωστόσο, δεν έμελλε να προκύψει ουσιαστική εξέλιξη. Η τριμελής επιτροπή υπέβαλε ερωτήματα σε στελέχη τραπεζών (κυρίως της Τρ. Κύπρου) για τις συνθήκες των δανείων, δόθηκαν κάποιες απαντήσεις κι αυτές απλώς καταγράφηκαν στην έκθεση.
Καμία αναφορά στα συμπεράσματα της έκθεσης.
Χαρακτηριστικό της αδιαφορίας για το όλο θέμα ήταν ότι η έκθεση της Τριμελούς Επιτροπής, παραδόθηκε τον Οκτώβριο στη Νομική Υπηρεσία και έξι μήνες αργότερα βρισκόταν μέσα σε κασόνια. Δεν είχε αρχίσει η επεξεργασία των στοιχείων που προέκυψαν από την έρευνα.
Τα ερωτήματα, λοιπόν, παραμένουν…
ΣΧΕΤΙΚΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ: Η περιβόητη λίστα Γιωρκάτζη με τα φερόμενα ως μη εξυπηρετούμενα δάνεια -Μαζί τα πρακτικά της ολομέλειας -docs
Εταιρεία συμφερόντων Σιζόπουλου απαλλάχθηκε από ΜΕΔ 2.581.000 ευρώ με άμεση διαγραφή 956.000 -docs
Πηγές: 24h.com.cy, thepaper.gr, koutipandoras.gr, Sigmalive, Sigma, «Σημερινή», iefimerida.gr, «ΕΘΝΟΣ», protothema.gr, news.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ, capital.gr, stockwatch.com.cy, Πόρισμα Τριμελούς Επιτροπής.
