Αυτό που ήταν εμφανές από τον Απρίλιο του 2023 μετά τις μαζικές αμερικανοβρετανικές κυρώσεις σε βάρος κυπριακών επιχειρηματικών οντοτήτων επικυρώθηκε και με τον πλέον επίσημο τρόπο κατά τη χθεσινή ημέρα.
Ο λόγος για την κοινή ανακοίνωση Κύπρου και ΗΠΑ, με την οποία επισφραγίζεται η συνεργασία της Δημοκρατίας με τους Αμερικανούς για καταπολέμηση ζητημάτων που έχουν να κάνουν με ξέπλυμα χρήματος και ενέργειες παράκαμψης των κυρώσεων.
Αυτή η εξέλιξη λίγο ως πολύ ήταν αναμενόμενη. Πριν από ένα έτος και μετά τις κυρώσεις που είχαν έντονο κυπριακό χρώμα, η κυβέρνηση είχε προαναγγείλει ότι θα υπάρξει συνεργασία με τις ΗΠΑ. Κι αυτό με στόχο να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, αλλά και να μην μπορούν οντότητες (κυρίως0 ρωσικών συμφερόντων να παρακάμπτουν τα σε βάρος τους περιοριστικά μέτρα μέσω Κύπρου.
Υπήρξε συνεργασία
Από τότε μέχρι σήμερα, ακολούθησαν διάφορες εξελίξεις, οι οποίες είτε ανακοινώνονταν επίσημα, είτε γίνονταν στο παρασκήνιο και αποκαλύπτονταν μέσω δημοσιευμάτων. Είναι ενδεικτικό ότι προχθές στο πλαίσιο του τελευταίου πακέτου περιοριστικών μέτρων που επιβλήθηκε από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ (OFAC), υπήρξε προηγουμένως συνεννόηση μεταξύ αρμόδιων κυβερνητικών υπηρεσιών Αμερικής και Κύπρου.
Λίγο μετά την προχθεσινή ανακοίνωση του OFAC για τον κατάλογο με τα 15 νομικά και φυσικά πρόσωπα στα οποία επιβλήθηκαν περιοριστικά μέτρα, η Πρέσβειρα της Αμερικής στη Λευκωσία, Τζούλι Ντέιβις Φίσερ, μίλησε ξεκάθαρα για κοινή προσπάθεια. Σε μήνυμά της στην πλατφόρμα «Χ» αφού πρώτα ανήγγειλε το νέο πακέτο περιορισμών, συμπλήρωσε ότι «εκτιμά τη στενή συνεργασία με τις αρχές της Κύπρου για τη δίωξη όσων παρακάμπτουν κυρώσεις». Αναφορά που φανερώνει ξεκάθαρη συνεννόηση της κυπριακής Δημοκρατίας με την Ομοσπονδιακή χώρα.
Αίτημα της Κύπρου
Η χθεσινή κοινή ανακοίνωση προέκυψε λίγο μετά τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ενώ είχε προαναγγελθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Στο σχετικό κείμενο δίδεται ξεκάθαρα το μήνυμα πως αυτή η συνεργασία προκύπτει μετά από πρωτοβουλία της Κύπρου: «H Κυπριακή Δημοκρατία και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής ανακοινώνουν τη συνεργασία τους στον Τομέα της Δικαιοσύνης προς ενίσχυση των δυνατοτήτων των Κυπριακών Αρχών για αντιμετώπιση των παράνομων χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής ανταποκρινόμενες στο αίτημα του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Ν. Χριστοδουλίδη για περαιτέρω ενίσχυση των δυνατοτήτων της Κυπριακής Δημοκρατίας για αντιμετώπιση των παράνομων χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων , το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ και το Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών (FBI), με την υποστήριξη του Γραφείου Διεθνών Υποθέσεων Ναρκωτικών και Επιβολής του Νόμου και την Πρεσβεία των ΗΠΑ στη Λευκωσία έχουν θεσπίσει απευθείας συνεργασία με τις αρμόδιες Αρχές επιβολής του νόμου της Κυπριακής Δημοκρατίας προς ενδυνάμωση των δυνατοτήτων της Δημοκρατίας για εντοπισμό και δίωξη του οικονομικού εγκλήματος».
Διευκρινίζεται, ακόμη, ότι η συνεργασία θα λάβει και επίσημη μορφή με την υπογραφή συμφωνητικών εγγράφων, ενώ καταγράφονται τα τμήματα και οι υπηρεσίες που θα υλοποιήσουν τα συμφωνηθέντα: «Προς τον σκοπό αυτό, τις επερχόμενες μέρες, το Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών (FBI) και η Κυπριακή Αστυνομία θα υπογράψουν Μνημόνιο Συναντίληψης επισημοποιώντας τη συνεργασία μεταξύ των νομικών συστημάτων των δύο χωρών , περιλαμβανομένων των αρμόδιων Αρχών επιβολής του Νόμου , της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας και τη Μονάδας Καταπολέμησης Αδικημάτων Συγκάλυψης και Μονάδα Χρηματοοικονομικών Πληροφοριών ΜΟΚΑΣ».
Γίνεται, μάλιστα, ξεκάθαρα λόγος για σύσφιγξη των διμερών σχέσεων που θα έχει ως αποτέλεσμα την θωράκιση του κυπριακού νομικού συστήματος, αλλά και της οικονομίας της Δημοκρατίας. Τονίζεται για μια ακόμη φορά ότι αυτή η συνεργασία προκύπτει μετά από πρωτοβουλία του Νίκου Χριστοδουλίδη: «Σε συνέχεια των υφιστάμενων προσπάθειών για αντιμετώπιση του ξεπλύματος χρήματος και του φαινομένου της παράκαμψης των κυρώσεων, το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ εντός του 2024 θα κοινοποιήσει την εμπειρογνωμοσύνη του στις αντίστοιχες Κυπριακές Αρχές, ώστε να μπορούν προληπτικά να εντοπίσουν, να διερευνήσουν και να διώξουν υποθέσεις που ενέχουν χρηματοοικονομικά αδικήματα που σχετίζονται με την Κύπρο, και θα παρέχει σχετική τεχνογνωσία – μια σημαντική επένδυση των ΗΠΑ στις δυνατότητες της Κύπρου. Με τη σύσφιξη των διμερών σχέσεων η Κυπριακή Δημοκρατία αποσκοπεί στην περαιτέρω ενίσχυση των προσπαθειών που καταβάλλει για καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και στη θωράκιση του κυπριακού νομικού συστήματος και της οικονομίας. Οι φορείς του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, καθώς και οι άλλες συναρμόδιες Αρχές των ΗΠΑ, έχουν ανταποκριθεί στο αίτημα του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Ν. Χριστοδουλίδη. Η στενότερη συνεργασία των δύο Νομικών συστημάτων αποτελεί θετική εξέλιξη και οι δύο πλευρές προσβλέπουν στα αποτελέσματα που θα επιφέρει η συνεργασία αυτή».
Θυμίζουμε ότι τον Απρίλιο του 2023 ο χρηματοπιστωτικός τομέας της Κύπρου είχε υιοθετήσει τις κυρώσεις της Δύσης (ΗΠΑ και Βρετανία), παγώνοντας τραπεζικούς λογαριασμούς ακόμα και συγγενικών προσώπων υπαλλήλων κυπριακών εταιρειών στις οποίες είχαν επιβληθεί περιορισμοί. Τότε, είχε γίνει αισθητό και το πλήγμα στον τομέα της παροχής διοικητικών υπηρεσιών στο νησί μας. Ακολούθησαν δημόσιες τοποθετήσεις από την κυβέρνηση περί συνεργασίας της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις ΗΠΑ, ώστε να συνδράμει η τελευταία με πραγματογνωμοσύνη (πράκτορες στο FBΙ με εξειδίκευση) στις ενέργειες για πάταξη οικονομικού εγκλήματος. Είναι ενδεικτικό και το δημοσίευμα του «Φ» στις 13 Ιανουαρίου, στο οποίο γινόταν αναφορά σε επαφές λειτουργών της αμερικανικής Πρεσβείας στη Λευκωσία με στελέχη αρμόδιων υπηρεσιών και τμημάτων της κυπριακής Πολιτείας προκειμένου να προπαρασκευάσουν το έδαφος για την κάθοδο των επιχειρησιακών στελεχών του FBI.
Δεν προκύπτει άμεση σχέση δικηγορικού συμφερόντων Τσσίριδου
- O OFAC χρησιμοποίησε παλιά διεύθυνση για την Tokentrust
Πληροφορίες που τέθηκαν υπόψιν μας και θέλουν το δικηγορικό γραφείο συμφερόντων της οικογένειας της βουλευτού, Φωτεινής Τσιρίδου, να έχει άμεση σχέση με την εταιρεία που περιλήφθηκε στην προχθεσινή λίστα κυρώσεων του OFAC, δεν υποστηρίζονται από τα διαθέσιμα ντοκουμέντα.
Τουλάχιστον αυτό προκύπτει από την έρευνα του «Φ» στον φάκελο της εταιρείας Tokentrust Holdings Ltd που είναι καταχωρημένος στον Έφορο Εταιρειών Κύπρου.
Η εν λόγω εταιρεία που είναι εγγεγραμμένη στο νησί μας ήταν ανάμεσα στα 15 νομικά και φυσικά πρόσωπα που περιλήφθηκαν στις προχθεσινές κυρώσεις του Γραφείου Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε προχθές ο OFAC, η Tokentrust Holdings Ltd έχει ως δηλωμένη διεύθυνση τον χώρο όπου εδρεύει η νομική εταιρεία «COSTAS TSIRIDES & CO LLC».
Ωστόσο, σύμφωνα με την έρευνα μας στον Έφορο Εταιρειών Κύπρου η Tokentrust Holdings Ltd από τις 25/5/2023 έχει δηλώσει άλλη διεύθυνση. Όπως προκύπτει, η εν λόγω επιχειρηματική οντότητα λάμβανε διοικητικές υπηρεσίες από οντότητες που σχετίζονταν με το δικηγορικό γραφείο, όμως, εδώ και κάποια χρονική περίοδο αυτή η συνεργασία δεν υφίσταται.
Συγκεκριμένα, o διευθύνων σύμβουλος του δικηγορικού γραφείου, Αλέξανδρος Τσιρίδης, εμφανιζόταν στη διοικητική δομή της Tokentrust μέχρι τις 27/10/2022, ημερομηνία κατά την οποία αποχώρησε. Ως γραμματέας της Tokentrust εμφανιζόταν η ALFO SECRETARIAL LIMITED μέχρι τις 25/5/2023. Στην διοικητική δομή της ALFO SECRETARIAL εμφανίζονταν στελέχη του δικηγορικού γραφείου «COSTAS TSIRIDES & CO LLC», μεταξύ των οποίων και η βουλευτής Φωτεινή Τσιρίδου. Η τελευταία, όμως, εμφανίζεται να αποχώρησε από την ALFO λίγο μετά την είσοδο της στο κοινοβούλιο (τέλη 2021 με αρχές 2022). Τουλάχιστον δυο χρόνια πριν από τις προχθεσινές κυρώσεις.
H κυπριακή Tokentrust Holdings Ltd συμπεριλήφθηκε στις κυρώσεις επειδή είναι ο κύριος μέτοχος της ρωσικής εταιρείας Atomaiz. Η τελευταία έκανε διαμετάκομιση πολύτιμων μετάλλων και διαμαντιών για ρωσικές εταιρείες και διασυνδέθηκε με τις Rosbank και Sovcombank, στις οποίες είχαν ήδη επιβληθεί περιορισμοί από τον OFAC.
Φάνης Μακρίδης
