Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, είναι, ωστόσο, μια πολύ πιθανή εξέλιξη. Ας μπούμε, όμως, στην ουσία του θέματος.
Του Αντώνη Μακρίδη
Πιστεύω ότι όλοι μας θυμούμαστε τους θανάτους από καρκίνο ανθρώπων που κατοικούσαν στην περιοχή του ομώνυμου εργοστασίου, εκεί στο έμπα των Λατσιών. Όπως απέδειξε έρευνα, οι κάτοικοι εισέπνεαν το άκρως τοξικό χλωρομεθάνιο, το οποίο εξέπεμπαν τα φουγάρα του εργοστασίου. Μετά από αγώνες των κατοίκων -όσων δεν πέθαναν- το εργοστάσιο έκλεισε.
Στη συνέχεια, και πιο συγκεκριμένα το 2010, συγγενείς θυμάτων του καρκίνου προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη, ζητώντας δικαίωση. Δηλαδή, τιμωρία των ενόχων και καταβολή αποζημιώσεων. Οι αγωγές, 23 στο σύνολό τους, στρέφονταν εναντίον του κράτους, του Δήμου Λατσιών και του εργοστασιάρχη. Μετά από επτά χρόνια, το 2017, το Δικαστήριο βρήκε ένοχη την Κυπριακή Δημοκρατία. Ταυτόχρονα, επεδίκασε και αποζημιώσεις, που αντιστοιχούν σε περίπου πενήντα χιλιάδες ευρώ για κάθε μια εξ αυτών.
Από εδώ και μπρος αρχίζουν τα παρατράγουδα. Για να ακριβολογούμε, το μεγάλο ρεζιλίκι, κατά την καθομιλουμένη. Ο τότε Γενικός Εισαγγελέας, Κώστας Κληρίδης, κατέθεσε έφεση εναντίον της απόφασης, επικαλούμενος καμιά δεκαριά λόγους, με κυριότερο εξ αυτών, άκουσον, άκουσον, «είναι έκδηλα υπερβολικά τα ποσά». Μα για όνομα του Θεού. Είναι έκδηλα υπερβολικό το ποσό των 50 χιλιάδων ευρώ, το οποίο λαμβάνεις ως αποζημίωση από το κρατος, επειδή το κράτος κρίθηκε ένοχο για το θάνατο του δικού σου ανθρώπου; Αν αυτή η αποζημίωση επιδικαζόταν για τον ίδιο λόγο σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρώπης, η σχετική είδηση θα ήταν η κύρια στα δελτία ειδήσεων και στις εφημερίδες. Και το θέμα θα απασχολούσε την επικαιρότητα για εβδομάδες.
Εδώ αποφάσισαν να δώσουν ως αποζημίωση 30 χιλιάδες ευρώ σε ένα έκαστο των μελών της Ερευνητικής Επιτροπής για τα διαβατήρια και μάλιστα μας έλεγαν ότι είναι και λίγα τους. Ντροπή και μόνο ντροπή αισθανόμαστε. Ακούς εκεί, να είναι υπεβολικά μεγάλο ποσό οι 50 χιλιάδες ευρώ για μια ζωή που χάθηκε. Ντροπή!
Οι συγγενείς των θυμάτων δεν πήραν τα ποσά που τους επιδίκασε το Δικαστήριο. Τούτο δεν είναι γι΄αυτούς το μεγάλο κακό. Τα μεγάλα κακά έρχονται. Βρίσκονται σε δεινή θέση, διότι φοβούνται ότι θα καταλήξουν στη φυλακή. Την περασμένη εβδομάδα άρχισαν να παραλαμβάνουν κλητεύσεις από τους δικηγόρους του Δήμου Λατσιών, με τις οποίες -οι δικηγόροι- ζητούν δεκάδες χιλιάδες ευρώ. Επειδή ο Δήμος δεν καταδικάστηκε, δηλαδή αθωώθηκε, τα «δικηγορικά» τα ζητούν από τους ενάγοντες. Που στην περίπτωσή μας, είναι οι συγγενείς των θυμάτων. Ένα παράδειγμα. Ζεύγος που προσέφυγε στο Δικαστήριο καλείται να καταβάλει 28 χιλιάδες ευρώ. Η γυναίκα καλείται να καταβάλει 14 χιλιάδες ευρώ και άλλα τόσα ο σύζυγός της. Πού να τα βρούνε; Αν δεν πληρώσουν, η κατάληξη μια θα είναι. Στη φυλακή. Και αυτό θα συμβεί με όλους όσοι κατέθεσαν αγωγές.
Υπάρχει, όμως, και ένα άλλο ενδεχόμενο. Αν αύριο, η έφεση του Γενικού Εισαγγελέα πετύχει, τότε το Ανώτατο Δικαστήριο θα καθορίσει τις αποζημιώσεις πολύ πιο κάτω από τις 50 χιλ. ευρώ. Να πούμε, για παράδειγμα, ότι θα καθοριστούν στις 25 χιλ. ευρώ. Δηλαδή, στο παράδειγμα που επικαλεστήκαμε, το δικαιωθέν ανδρόγυνο θα λάβει 25 χιλ ως αποζημίωση, αλλά θα καταβάλει 28 χιλ. ευρώ στο δικηγόρο του Δήμου Λατσιών. Τέτοια δικαίωση τι να την κάνεις;
Γι’ αυτό, αγαπητοί αναγνώστες, δέκα φορές ΝΤΡΟΠΗ.
Να πούμε κι αυτό το πολύ σημαντικό. Κατά το διαρρεύσαν, στο μεταξύ, διάστημα τρεις εκ των δικαιωθέντων κατοίκων της περιοχής έχουν αποβιώσει από καρκίνο. Θα έχει μεγάλη πλάκα αν ζητηθούν και από αυτούς δικηγορικά έξοδα.
